اعظم نعیمی- مهر تبریز: ساخت و سازهای غیرمجاز از جمله معضلاتی است که گاه قانون نیز در برابر آن اظهار عجز می کند. مشکلی که در مواردی ناشی از نقص قوانین و مقررات شهری و گاهی ناشی از کوتاهی و کم کاری مجریان و متولیان قانون است.
متاسفانه بازنده این معضل، مردم و شهرداری و برنده آن سودجویان ساخت سازهای غیرمجاز هستند .
از زوایای مختلف نگاه کنیم، مشاهده می‌شود که کوتاهی دستگاه های اجرایی از جمله شهرداری در برابر ساخت و سازهای غیرمجاز، عدم اجرای صحیح و کارآمد قوانین مربوطه و عدم تدابیر لازم برای نظارت و بازرسی می تواند امنیت شهروندان را به خطر انداخته و وقایع ناخوشایند و جبران ناپذیری به بار آورد.
این مسئله مهم،در مواردی ممکن است نتیجه فساد و فعالیت‌های غیرقانونی باشد؛ بنابراین ضروری است در صورت استمرار و اصرار بر ساخت و سازهای غیرمجاز، مراجع ذی ربط قانونی و قضایی وارد عمل شوند.
تصویر واقعی است- آدرس: تبریز-شهرک اندیشه-روبروی برجهای قایم-زمینهای کارکنان شهرداری منطقه 7
ساخت و ساز غیرمجاز علاوه بر فساد، خطرات فراوانی را نیز به همراه دارد. این ساختمان‌ها عموماً از کیفیت پایینی برخوردار بوده و ممکن است در مواجهه با زلزله‌ها و حوادث طبیعی دچار خرابی شوند و جان انسان ها به خطر بیفتد. همچنین، تغییر کاربری غیرمجاز زمین‌ها می‌تواند به تخریب محیط زیست، ترافیک ناهنجار، کاهش کیفیت زندگی شهروندان، تخریب منظره شهری و کاهش ارزش املاک منجر شود.
با این حال، به نظر می‌رسد شهرداری به طور کامل قدرت و ابزارهای لازم برای مقابله با این مشکل را ندارد یا به آنها به درستی از طریق عدم توجه و یا نقص در اجرا عمل نمی‌کند.
شهروندان در صورت بروز ساخت و ساز غیرمجاز، معمولاً این موضوع را به شهرداری گزارش می‌دهند اما پاسخ‌های به‌دست آمده معمولاً ناکافی و طولانی مدت است. بسیاری از افراد معتقدند که شهرداری باید با اعمال مجازات سخت و ضبط اجباری ساختمان‌های غیرمجاز، به صورت فعال در مقابل این مشکل عمل کند.
عدم همکاری شهرداری در رسیدگی به این نوع ساخت و ساز منجر به کاهش اعتماد عمومی به نظام شهرسازی و مقامات محلی می‌شود. شهروندان شاهد بی‌توجهی به این مشکلات و عدم اقدامات قانونی و مؤثر از سوی شهرداری، اعتماد خود را به نظام شهرسازی و مسئولان محلی از دست می‌دهند.
تصویر واقعی است- آدرس: تبریز-شهرک اندیشه-روبروی برجهای قایم-زمینهای کارکنان شهرداری منطقه 7
به منظور مبارزه با این پدیده شوم، لازم است نهادهای نظارتی و کنترلی مجهز به توانایی و منابع کافی شوند. تقویت قوانین و مقررات مربوطه، تشدید نظارت و بازرسی، افزایش همکاری بین نهادها، تشویق به گزارش‌دهی، افزایش مجازات‌ها و افزایش آگاهی عمومی از اقداماتی هستند که می‌تواند در تقویت نهادهای نظارتی و کاهش ساخت و سازهای غیرمجاز مؤثر باشد.
همچنین شهروندان نیز می‌توانند به منظور افزایش فشار بر شهرداری و توجه بیشتر به این مسئله، از طریق اعتراضات عمومی، درخواست‌ها و نامه‌های رسمی، مشارکت در جلسات شورای شهر و مجامع محلی اقدام کنند.
ساخت و سازهای غیرمجاز اکنون به یک معضل اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده است. فساد و خطراتی که با این پدیده همراه هستند، نه تنها زندگی و امنیت شهروندان را تهدید می‌کنند، بلکه به تضعیف نظام ساخت و ساز و توسعه پایدار شهرها نیز منجر می‌شوند. بنابراین، ضروری است که نهادها، مسئولان و جامعه به طور کامل به این خطرات و فسادها آگاه شوند و تلاش کنند تا با همکاری و توجه به قوانین و مقررات مربوطه، این مشکل را ریشه‌کن کنند و برای ساخت و ساز مجاز و پایدار در جوامع شهری برنامه‌ریزی کنند.
امید است با اقدامات مؤثر و هماهنگی بین مراجع ذی‌صلاح، مشکل ساخت و سازهای غیرمجاز حل شده و امنیت شهروندان تامین شود. اما برای این منظور، نیازمند تعهد و اراده قوی از سوی مسئولان و شهروندان هستیم و تنها با تلاش مشترک شهروندان و شهرداری می‌توان به ایجاد یک شهر زیبا و امن برسیم.
