به گزارش مهر تبریز، در نشست مشترک فعالان اقتصادی استان آذربایجان‌شرقی که با حضور مهدی فسنگری، معاون راهبردی و توسعه کسب و کار شرکت ارتباطات زیرساخت کشور در راستای طرح مشکل عدم آنتن‌دهی مناسب تلفن همراه در شهرک‌های صنعتی استان آذربایجان‌شرقی برگزار شد، مهدی امینی، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تبریز، خواستار تامین زمین و برق رایگان برای توسعه زیرساخت‌های ارتباطی شهرک‌های صنعتی استان در راستای حل مشکلات ارتباطی واحدهای صنعتی و همچنین بهره‌گیری از ظرفیت هوش مصنوعی در صنایع شد.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تبریز، با انتقاد از ضعف زیرساخت‌های مخابراتی در شهرک‌های صنعتی استان گفت: استان آذربایجان‌شرقی یک استان صنعتی است و واحدهای متعددی در شهرک‌های صنعتی آن مستقر هستند، اما متأسفانه در زیرساخت‌های صنعتی، به‌ویژه در حوزه مخابرات با مشکلات جدی مواجهیم. وقتی صحبت از توسعه و ورود به حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی می‌شود، اولین گام باید رفع همین موانع و محدودیت‌های موجود باشد. بنابراین ابتدا باید زمین و برق پایدار در اختیار شهرک‌های صنعتی قرار گیرد تا امکان سرمایه‌گذاری در حوزه‌های نوینی همچون هوش مصنوعی فراهم شود.
امینی با اشاره به شرایط نامناسب ارتباطی افزود: امروز نسل، نسل ارتباطات است اما پیش از توسعه باید داشته‌های موجود را حفظ و تقویت کنیم. در ماده ۵۴ قانون، صراحتاً تأکید شده که تأمین ارتباطات شهرک‌های صنعتی وظیفه مخابرات است، اما عملاً صنعتگران خودشان با هزینه شخصی به دنبال ایجاد ارتباطات رفته‌اند. این توجیه که مشکل ارتباطات ملی است، پذیرفتنی نیست؛ باید از جایی برای حل این مسئله آغاز شود.
وی با بیان اینکه فعالان اقتصادی در شرایط کنونی از خدمات پایه‌ای بی‌بهره‌اند، تصریح کرد: وقتی برق قطع می‌شود، هیچ ارتباطی با جهان بیرون برای واحدهای صنعتی باقی نمی‌ماند. این در حالی است که فعالان اقتصادی به‌طور منظم مالیات، بیمه تأمین اجتماعی و سایر تعهدات خود را پرداخت می‌کنند و انتظار دارند در مقابل، بهترین خدمات‌رسانی در همه بخش‌ها – از جمله در حوزه مخابرات و ارتباطات – به آنان ارائه شود.
ضرورت اتصال مراکز هوش مصنوعی به شهرک‌های صنعتی
مهدی فسنقری، معاون راهبردی و توسعه شرکت ارتباطات زیرساخت کشور، در توضیح مأموریت‌های این شرکت در حوزه توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی گفت: در برنامه هفتم توسعه کشور، تکالیفی برای وزارت ارتباطات تعیین شده که بخشی از آن بر عهده شرکت ارتباطات زیرساخت است. ما وظیفه داریم زمینه ورود بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران به این عرصه را فراهم کنیم. توسعه هوش مصنوعی تنها با حضور دولت ممکن نیست؛ این یک پروژه بزرگ و چندبعدی است که نیازمند هم‌افزایی میان حاکمیت، بخش خصوصی و صنایع خواهد بود.
وی در خصوص چرایی انتخاب شهر تبریز به عنوان یکی از نقاط اصلی اجرای این طرح ملی افزود:سه دلیل کلیدی برای این انتخاب وجود دارد؛ مزیت ارتباطات بین‌الملل، وجود زیرساخت‌های فیزیکی آماده و حمایت دولت و امکان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی.
وی تشریح کرد: تبریز یکی از مهم‌ترین گره‌های ارتباطی کشور است و بیش از ۷۰ درصد ترافیک بین‌الملل اینترنت ما، چه در حوزه IP و چه در حوزه محتوا، از مسیر این شهر عبور می‌کند. این ظرفیت بی‌نظیر، تبریز را به نقطه‌ای راهبردی برای ایجاد مراکز هوش مصنوعی بدل می‌سازد. همچنین در این شهر ساختمان‌ها و مراکز فنی مناسبی برای ایجاد و استقرار مراکز داده و زیرساخت‌های هوش مصنوعی وجود دارد که برخی از آن‌ها از قبل آماده‌سازی شده‌اند. این موضوع سرعت راه‌اندازی را به شکل قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
وی ادامه داد: از یک‌سو دولت زیرساخت‌های ارتباطی و دسترسی پرظرفیت به اینترنت را فراهم می‌کند، و از سوی دیگر بهره‌برداری و توسعه اقتصادی این پروژه بر عهده بخش خصوصی گذاشته شده است. سرمایه‌گذاران می‌توانند با ورود به این حوزه، خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی را تجاری‌سازی کرده و از منافع آن بهره‌مند شوند.
فسنقری با تأکید بر اینکه هوش مصنوعی تنها یک فناوری ارتباطی نیست، خاطرنشان کرد: این فناوری به ابزاری حیاتی برای تمامی صنایع تبدیل شده است؛ از تولید و صنعت گرفته تا خدمات مالی، پزشکی و آموزش. تجربه شهرهایی مانند اصفهان نشان داده که ورود صنایع غیرفناور به حوزه هوش مصنوعی چقدر ارزش‌آفرین خواهد بود. ما نیز در تهران با تأسیس مرکز هوش مصنوعی ثابت‌قدم به عنوان اولین مرکز رسمی کشور این مسیر را آغاز کرده‌ایم و اکنون وقت آن است که این تجربه به شهرهای مهمی همچون تبریز گسترش یابد.
معاون راهبردی و توسعه شرکت ارتباطات زیرساخت کشور در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت اتصال مراکز هوش مصنوعی به شهرک‌های صنعتی اشاره کرد و گفت: پیشنهاد ما این است که در توافق‌ها و تفاهم‌نامه‌هایی که با سرمایه‌گذاران منعقد می‌شود، اتصال مراکز هوش مصنوعی به شهرک‌های صنعتی به عنوان یک محور جدی گنجانده شود. این موضوع از یک سو انگیزه سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر، صنایع نیز با مشاهده مزایای عملی زودتر به این اکوسیستم می‌پیوندند. در این مدل، ترکیب خدمات اینترنت پرظرفیت و سرویس‌های هوش مصنوعی هم هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و هم کیفیت خدمات را ارتقا می‌بخشد.
وی ادامه داد: برای شفافیت بیشتر، در قراردادها باید به‌طور دقیق قید شود که دسترسی اینترنت در شهرک‌های صنعتی و مراکز سرمایه‌گذاری با مسئولیت مشخص و پایدار تضمین گردد. به بیان دیگر، هر سرمایه‌گذار باید از ابتدا بداند که دو الزام اساسی وجود دارد: نخست، ایجاد دسترسی رسمی و پایدار به اینترنت؛ و دوم، ارائه خدمات هوش مصنوعی در کنار آن به صورت یک بسته کامل.
فسنقری در پایان گفت: شرکت ارتباطات زیرساخت آماده است تا در کنار بخش خصوصی و مدیریت شهرک‌های صنعتی، مسیر قانونی صدور مجوزها، تأمین فیبر نوری و اتصال مراکز SCP را تسهیل کند. این همکاری سه‌جانبه میان زیرساخت، بخش خصوصی و نهادهای محلی می‌تواند الگویی برد-برد باشد؛ الگویی که هم به توسعه هوش مصنوعی کمک می‌کند، هم دسترسی اینترنت در شهرک‌های صنعتی را ارتقا می‌دهد و هم رونق اقتصادی استان را به همراه خواهد داشت.
مشکل ارتباطات در شهرک‌های صنعتی
سهراب فیض‌زاده، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان آذربایجان شرقی، با اشاره به نیازهای زیرساختی واحدهای صنعتی استان به‌ویژه در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: استان ما امروز در حال تجربه یک رشد شتابان صنعتی است. هم‌اکنون حدود ۴,۳۰۰ واحد صنعتی فعال در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان مستقر هستند و نزدیک به ۳,۰۰۰ طرح صنعتی نیز در دست اجرا داریم که امیدواریم ظرف یکی دو سال آینده به بهره‌برداری برسند. این ظرفیت عظیم تولیدی و سرمایه‌گذاری، نیازمند زیرساخت‌های ارتباطی و اطلاعاتی قوی و پایدار است.
وی با بیان اینکه ضعف زیرساخت‌های ارتباطی به یک مشکل اساسی در شهرک‌ها تبدیل شده است، ادامه داد: به عنوان نمونه، شهرک صنعتی بعثت – که قرار است بزرگ‌ترین شهرک صنعتی خاورمیانه و منطقه علم و فناوری شود – با وجود واگذاری گسترده زمین و فعالیت صدها واحد صنعتی، هنوز حتی از یک خط ارتباطی پایدار در حوزه تلفن همراه یا اینترنت ثابت برخوردار نیست.
فیض‌زاده ریشه این مشکلات را در بی‌متولی ماندن شهرک‌های صنعتی پس از خصوصی‌سازی شرکت مخابرات دانست و افزود: طبق قوانین موجود از جمله قانون چهارم توسعه، قانون الحاق و ماده ۵۴ احکام دائمی، دولت و وزارت ارتباطات مکلف به تأمین زیرساخت‌های ارتباطی شهرک‌ها، نواحی صنعتی و پارک‌های علم و فناوری هستند، اما این تکالیف به‌طور کامل اجرا نشده است. همین موضوع موجب شد که ما ناچار شویم با هزینه خودِ صنعتگران برای ایجاد ارتباطات وارد عمل شویم.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان با اشاره به اقدامات اضطراری انجام شده توضیح داد: با وجود اینکه ایجاد فیبر نوری جزو وظایف ما نبود، از سال‌های گذشته اجرای شبکه فیبر نوری را در شهرک‌ها آغاز کردیم. شهرک صنعتی شهید سلیمی اولین نقطه‌ای بود که با مشارکت مالی صنعتگران و شرکت شهرک‌ها به فیبر نوری مجهز شد. سالانه قراردادهای متعددی با شرکت مخابرات و دیگر پیمانکاران منعقد کرده‌ایم، اما به دلیل تمرکز شرکت‌های خدمات‌دهنده بر شهرک‌های اقتصادی‌تر، نتیجه مطلوب حاصل نشده و بسیاری از مناطق همچنان از خدمات پایدار بی‌بهره‌اند.
فیض‌زاده در ادامه با اشاره به طرح‌های ملی توسعه زیرساخت هوش مصنوعی و مراکز داده در کشور گفت: انتظار ما این است که این طرح‌ها حتماً با زیرساخت شهرک‌های صنعتی گره بخورد تا صنعتگران بتوانند از خدمات نوین بهره‌مند شوند و در عین حال انگیزه سرمایه‌گذاران خصوصی برای ورود به این حوزه افزایش یابد. همچنین از وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت می‌خواهیم طبق تکالیف قانونی، تأمین اینترنت پرسرعت و پایدار در شهرک‌های صنعتی استان را به عنوان یک ضرورت غیرقابل اجتناب در اولویت قرار دهند.
وی تأکید کرد: در قراردادها و پروژه‌های مشترک، باید مسئولیت تأمین و نگهداری اینترنت به‌صورت شفاف مشخص شود تا سرمایه‌گذاران و صنعتگران اطمینان داشته باشند که خدمات ارتباطی مورد نیازشان پایدار و قانونی خواهد بود.
فیض‌زاده در پایان گفت: استان آذربایجان شرقی در حال تبدیل شدن به یکی از قطب‌های بزرگ صنعتی کشور است، اما بدون زیرساخت ارتباطی مناسب – به‌ویژه اینترنت پرسرعت – ادامه این روند رشد با دشواری جدی مواجه خواهد شد. از این‌رو خواهشمندم این مطالبه جدی صنعتگران استان به وزیر محترم ارتباطات و سایر مسئولان عالی کشور منتقل شود تا هرچه سریع‌تر برای حل این مشکل اساسی اقدام گردد.
زیرساخت‌های ارتباطی و فناوری اطلاعات به هیچ وجه در شأن ظرفیت‌هایش نیست
خداوردی تاری، مدیرعامل شرکت خدماتی شهرک سرمایه‌گذاری خارجی، با ابراز نگرانی جدی از وضعیت ارتباطات در آذربایجان‌شرقی گفت: آذربایجان‌شرقی، با وجود جایگاه مهم صنعتی خود، در حوزه زیرساخت‌های ارتباطی و فناوری اطلاعات به هیچ وجه در شأن ظرفیت‌هایش نیست.
وی با اشاره به جایگاه ویژه این استان در صنعت کشور افزود: آذربایجان شرقی یکی از قطب‌های بزرگ صنعتی ایران است. شهرک‌های صنعتی بزرگی همچون شهید سلیمی، عالی‌نسب و سرمایه‌گذاری خارجی از مهم‌ترین شهرک‌های صنعتی کشور به شمار می‌روند. تنها در شهرک شهید سلیمی هزاران واحد صنعتی فعال هستند و این شهرک به عنوان یکی از پنجاه شهرک برتر ایران شناخته می‌شود. سرمایه‌گذاران داخلی و حتی خارجی در این شهرک‌ها مستقر شده‌اند و ظرفیت تولید و صادرات استان هر روز در حال افزایش است.
تاری با انتقاد از وضعیت ضعیف ارتباطات در شهرک‌های صنعتی گفت: بسیاری از واحدهای صنعتی حتی به اینترنت یا تلفن همراه پایدار دسترسی ندارند. در برخی از بزرگ‌ترین شهرک‌ها، بیش از پنجاه درصد نقاط از پوشش مخابراتی محروم‌اند. صنعتگران برای دریافت ساده‌ترین خدمات ارتباطی مجبورند بارها پیگیری کنند و حتی به تهران مراجعه نمایند، بدون آن‌که پاسخی روشن دریافت کنند. این وضعیت در حالی است که استان‌های دیگر با ظرفیت کمتر سال‌هاست از اینترنت پرسرعت و سرویس‌های پایدار بهره‌مندند.
مدیرعامل شرکت خدماتی شهرک سرمایه‌گذاری خارجی درباره دلایل این وضعیت اظهار داشت: پس از خصوصی‌سازی شرکت مخابرات، عملاً شهرک‌های صنعتی از نظر زیرساخت‌های مخابراتی بی‌متولی شدند. این در حالی است که قوانین بالادستی – از جمله احکام دائمی و قوانین توسعه – وزارت ارتباطات را مکلف به تأمین این زیرساخت‌ها کرده است. اما در عمل بار مالی و اجرایی به دوش صنعتگران و شرکت شهرک‌های صنعتی افتاده است. بارها شاهد بوده‌ایم که صنعتگران با هزینه‌های شخصی فیبر نوری و تجهیزات ارتباطی را راه‌اندازی کرده‌اند، در حالی که این وظیفه ذاتی دولت و اپراتورهای مخابراتی است.
وی درباره تبعات این مشکل هشدار داد: این وضعیت موجب اتلاف وقت و سرمایه تولیدکنندگان شده و حتی سرمایه‌گذاران خارجی را دچار تردید کرده است. توسعه فناوری‌های نوین همچون هوش مصنوعی و مراکز داده نیز بدون ارتباط پایدار عملاً غیرممکن است.
تاری در بخش دیگری از سخنان خود خواستار توجه جدی وزارت ارتباطات به مشکلات استان شد و افزود: درخواست ما این است که زیرساخت‌های ارتباطی شهرک‌های صنعتی آذربایجان شرقی در اولویت ملی قرار گیرد، اجرای هر برنامه توسعه هوش مصنوعی و مراکز داده با ایجاد فیبر نوری، اینترنت پرسرعت و پوشش مخابراتی پایدار در شهرک‌ها همراه شود و همچنینمسئولیت هر دستگاه به‌صورت شفاف و اجرایی مشخص گردد تا صنعتگر مجبور نباشد برای یک خدمت ساده میان سازمان‌ها سرگردان بماند.
وی در پایان تأکید کرد: آذربایجان شرقی نه‌تنها یک استان صنعتی، بلکه یکی از موتورهای توسعه اقتصادی کشور است. ما امتیاز ویژه نمی‌خواهیم؛ فقط انتظار داریم آنچه قانون تکلیف کرده به‌موقع و درست اجرا شود. امروز صنعتگران ما با وجود فشارهای اقتصادی همچنان پای کار ایستاده و هزینه‌های توسعه را از جیب خود می‌پردازند. انتظار داریم وزارت ارتباطات و دستگاه‌های ذی‌ربط نیز پای تعهدات قانونی بایستند تا این زنجیره حیاتی تولید و فناوری کامل شود.
