به گزارش خبرنگار ما در تبریز؛باتوجه‌به نزدیک‌شدن به فصل کشت پاییزه و اهمیت مدیریت علف های هرز با عملیات خاک-ورزی، عضو هیئت‌علمی بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی در گفتگو با روابط‌عمومی مرکز گفت: باتوجه‌به این که متأسفانه اکثر کشاورزان جهت مهار علف های هرز در کشت گندم متکی به کاربرد علف کش-های پس رویشی هستند، بنابراین لازم است تا کشاورزان و کارشناسان مربوطه با راهکارهای مبتنی بر کاربرد توأمان خاک ورزی جهت آماده¬سازی زمین در کشت پاییزه و هم-زمان مهار مؤثر علف های هرز آشنا شوند
روزبه زنگویی نژاد بیان کرد: از جمله مواردی که تأکید ویژه ای بر استفاده از آن در فرایند کشت پاییزه گندم صورت می‌گیرد، ایجاد بستر کشت کاذب (False seedbed) در طی فرایند خاک ورزی اولیه زمین است. در واقع با ایجاد بستر کشت کاذب این امکان به کشاورزان داده می شود تا به طرز مؤثری بانک بذر خاک را به‌ویژه در سطوح بالایی افق خاک از طریق تحریک به جوانه زنی بذور علف های هرز و سپس مهار آن ها از طریق اجرای عملیات شخم سطحی یا دیسک زنی، تخلیه نموده و از ایجاد رقابت میان جمعیت علف¬های هرز و گیاهچه¬های گندم در اوایل دوره رشد جلوگیری کنند.
عضو هیئت‌علمی بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی ادامه داد: تخلیه بذور علف های هرز از بانک بذر خاک به طور مداوم طی سالیان متمادی سبب می شود تا ضمن کاهش موجودی بانک بذر علف های هرز در خاک، فشار رقابت بین گیاه زراعی و جمعیت علف های هرز به‌ویژه در دوره ابتدایی رشد گیاه زراعی به طور چشمگیر و مؤثری کاهش یابد.
وی بیان کرد: انجام عملیات خاک ورزی در پایان دوره آیش در تناوب های زراعی باتکیه‌بر اصل تفاوت عمق شخم در دو بازه زمانی پایان آیش و مرحله آماده سازی زمین جهت کشت، به‌منظور مدفون نمودن بذور علف¬های هرز تجمع یافته بر روی سطح خاک در زیر سطح عمق مؤثر جهت جوانه¬زنی اهمیت بسیار ویژه ای دارد. به بیان دیگر در حال حاضر بسیاری از کشاورزان پس از پایان دوره آیش مبادرت به شخم نمودن زمین کرده و از این طریق مقدمات آماده سازی زمین برای کشت در فصل زراعی بعد را مهیا می نمایند. این در حالی است که کشاورزان در طول دوره آیش هیچ‌گونه راهبرد مدیریتی اعم از کاربرد علف کش یا به‌کارگیری خاک ورزی را جهت مدیریت علف های هرز جوانه زده در دستور کار خود ندارند و در حقیقت تنها تکیه آن¬ها به شخم آخر دوره آیش جهت مهار علف‌های هرز است؛ بنابراین در زمان اعمال این شخم معمولاً در سطح خاک مقادیر قابل‌توجهی از بذور علف های هرز ریزش کرده است و از علم‌ورزی که دوره رشد رویشی خود را به پایان رسانده¬اند موجود است که با انجام این شخم این بذور در عمق خاک قرار می¬گیرند.
روزبه زنگویی نژاد بابیان این مطلب که پیش از کشت در فصل زراعی پیش رو زارعین از شخم با عمق یکسان نسبت شخم در پایان دوره آیش استفاده کنند گفت: همان مقادیر بذرهای مدفون شده در خاک را بار دیگر به سطح خاک منتقل خواهند نمود که این فرایند مشکلات عدیده¬ای را برای گیاه زراعی به دلیل بروز رقابت شدید بر سر منابع از جانب جمعیت علف های هرز ایجاد خواهد کرد.
وی در پایان به مزایای انجام شخم در شب جهت به تعویق‌انداختن دریافت سیگنال جوانه زنی از جانب بذور دارای خواب علف ها اشاره کرد و گفت: بر اساس تحقیقاتی که صورت پذیرفته است انجام عملیات شخم در تاریکی سبب می شود تا فرایند شکسته‌شدن خواب بذور علف-های هرز به‌ویژه علف های هرز یک ساله در بانک بذر خاک به‌راحتی صورت نگیرد.
درحقیقت با انجام شخم در شب (تاریکی) زمینه مساعد جهت جوانه‌زنی بخشی از موجودی بانک بذر خاک فراهم نخواهد شد که این راهبرد نیز می تواند به گونه تأثیرگذاری سبب برخورداری گیاهچه¬های گندم از مزیت رقابتی در تقابل با جمعیت علف های هرز در مراحل ابتدایی رشد شود و از طرف دیگر اتکای کشاورزان به استفاده از علف کش ها جهت مهار علف های هرز را کاهش دهد. در نهایت اشاره به این مهم قابل‌توجه است که می توان با استفاده صحیح، به‌موقع و علمی از راهکارهای خاک ورزی به‌منظور مدیریت پایدار علف های هرز بهره گیری نمود. البته این موضوع به آن معنی نخواهد بود که کشاورزان از کاربرد علف کش ها به طور کامل بی نیاز خواهند شد، بلکه در واقع با به‌کارگیری صحیح تمامی امکانات می توان استفاده از علف کش ها را نیز به‌عنوان یک ابزار مدیریتی اثرگذار، ضمن هدفمند نمودن به حداقل ممکن رساند و از این طریق موجبات کاربرد مؤثرتر این گزینه‌هایشیمیایی در بازه¬های زمانی طولانی-تری را فراهم نمود.
