اعظم نعیمی – مهر تبریز: تصور کنید ایران، فرش نفیسی است با تار و پودهای رنگارنگ. هر رنگ، نماینده یک قوم، یک فرهنگ و یک زبان بومی است. اگر یک رنگ از این فرش برداشته شود، آیا باز هم همان زیبایی و اصالت را خواهد داشت؟
هویت ملی ما، تنها به زبان رسمی محدود نمی‌شود. بلکه این هویت، در دل تک تک زبان‌ها و گویش‌های بومی این سرزمین ریشه دوانده است. ایران، کشوری با پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی، میزبان ده‌ها زبان و گویش بومی است؛ از ترکی و کردی گرفته تا لری، بلوچی، عربی، گیلکی، مازندرانی، تالشی و ترکمنی.
این زبان‌ها، تنها ابزاری برای برقراری ارتباط نیستند. بلکه گنجینه‌هایی هستند که فرهنگ، تاریخ، آداب و رسوم و دانش بومی هر قوم را در خود حفظ کرده‌اند. فراموشی هر یک از این زبان‌ها، به منزله از دست دادن بخشی ارزشمند از هویت ملی و میراث فرهنگی ماست.
هویت ملی، سمفونی همبستگی در عین تنوع:
هویت ملی، یک مفهوم چند لایه است که از تعامل و همبستگی بین فرهنگ‌ها و زبان‌های مختلف شکل می‌گیرد. اگر به تنوع فرهنگی و زبانی کشورمان احترام نگذاریم و زبان‌های بومی را نادیده بگیریم، به هویت ملی خود ضربه می‌زنیم.
در بسیاری از جوامع، تفاوت‌های فرهنگی و زبانی گاه به‌عنوان عامل جدایی در نظر گرفته می‌شود. اما ایران، نمونه‌ای از همبستگی در عین تنوع است؛ جایی که گویش‌های مختلف، آیین‌های متنوع، و سنت‌های گوناگون، همگی در کنار یکدیگر، تصویری از وحدت و همدلی خلق کرده‌اند. این تنوع نه‌تنها تهدیدی برای یکپارچگی ملی نیست، بلکه فرصتی است برای غنا بخشیدن به فرهنگ مشترک، آموختن از یکدیگر، و ایجاد پیوندی مستحکم‌تر بین افراد جامعه.
زبان‌های بومی؛ قلب تپنده فرهنگ و خاطره‌های نیاکان
اما چه چیزی باعث می‌شود زبان‌های بومی، این گنجینه‌های زنده، در خطر فراموشی قرار بگیرند؟ آیا سبک زندگی مدرن، سیلی است که این میراث ارزشمند را با خود می‌برد؟ یا شاید کم‌توجهی ما، آرام آرام این زبان‌ها را به سکوتی ابدی فرو می‌برد؟
این پرسش‌ها بیش از آنکه دغدغه‌ای فردی باشند، مسئله‌ای ملی‌اند. وقتی کودکان یک روستا ترجیح می‌دهند به جای گویش مادری، به زبان رسمی سخن بگویند، وقتی نسل‌های جدید دیگر شعرها و ترانه‌های بومی را زمزمه نمی‌کنند، زنگ خطری برای همه ما به صدا درمی‌آید.
اما هنوز امید هست! بسیاری از جوامع بومی، با تلاش‌های خستگی‌ناپذیر، در حال بازگرداندن زبان‌های خود به زندگی‌اند. از برگزاری جشنواره‌های فرهنگی گرفته تا تولید محتوای دیجیتال، همگی تلاش‌هایی برای زنده نگه داشتن این بخش مهم از هویت ملی هستند.
آیا ما هم سهمی در این حفظ و احیا داریم؟ بدون شک، بله! فراتر از یک مسئولیت، این یک فرصت است؛ فرصتی برای شنیدن داستان‌هایی که از دل تاریخ برخاسته‌اند، برای گشودن دریچه‌ای به دنیایی پر از رمز و رازهای زبانی و برای حفظ ریشه‌هایی که ما را به گذشته پرافتخارمان پیوند می‌دهند.
بیایید با احترام به زبان‌های بومی، به هویت ملی خود احترام بگذاریم و ایرانی آبادتر و متحدتر بسازیم و به یاد داشته باشیم که هر زبان بومی، یک دنیا حرف برای گفتن دارد.بیایید نگذاریم فرش ایران،بی رنگ و رو شود!
